.......................................................................................................................................

بيان مسئله :

 جمعيت شهرهاي جهان با متوسط رشد ساليانه 2 درصد در حال افزايش است. در ابتداي سال2000 ميلادي حدودد نصف جمعيت جهان در شهرها زندگي مي گردند. كه انتظار مي رود درسال 2030 نسبت شهرنشيني در سياره زمين به 61 درصد افزايش يابد اين رشد فزاينده و افسار گسيخته ،ساكنين شهرها را با مشكلات فراواني درگير ساخته است. افزايش بزهكاري و انحرافات اجتماعي يكي از مهم ترين و اساسي ترين معضلات اكثر شهرهاست جرم و ناامني فزآينده شهري از نتايج رشد بي رويه شهرها و بي هويتي آنها نشات مي گيرد. شهرها به ويژه شهرهاي بزرگ و پرجمعيت مكان دائمي جرايم و ناهنجارهاي اجتماعي هستند.

از سوي ديگر ميزان جرايم با رشد شهرها از افزايش مي يابد آمار موجود حاكي است كه از سال 1918 جرايم يطور متوسط ساليانه 1/5 درصد افزايش داشته است و در سال 1197 تعداد مجرمين جهان به 5/4 ميليون نفر رسيده است .

كشور ما نيز مانند بسياري از كشورها از نظر ميزان جرايم و انحرافات اجتماعي وضعيت  بسيار وخيمي دارد و با ميزان بالاي جرم و جنايت روبروست. براساس آمارهاي موجود به ازاي هر صد هزار نفر جمعيت كشور نزديك به 250 نفر زنداني و در زندانهاي كشور به سر مي برند. (سازمان زندانهاي كشور 1379ص5) نكته حائز اهميت اينكه در دو دهه اخير ميزان ارتكاب جرم و بزهكاري ها در كشور افزايش چشمگيري داشته است. بطوريكه در سال 1358 به ازاي هر صد هزار نفر جمعيت تنها 41 نفر زندانهاي كشور به سر مي برند و در سال 1379 تعداد زندانيان ومجرمين محبوس در زندانهاي كشور به ازاي هر صد هزار نفر جمعيت به رقم 247 نفر رسيده است( سازمان زندانهاي كشور 1379 ص7) نكته اهميت اينكه اينرشد دوام دارد و رفته رفته افزايش پيدا مي كند. مجموعه موارد فوق نشان مي دهد چنانچه جهت مقابله با اين ناهنجارها، سنجيده و منطقي عمل نشود و به طور همه جانبه راهكارهاي پيشگيري از وقوع آن به كار گرفته نشود،در آينده شاهد اوضاع بسيار وخيم اري در كشور خواهيم داشت. دستگاه قضايي و انتظامي در ايران و جهان بيشتر با تكيه بر سياست هاي قضايي و كيفري به مقابله با جرم بر مي خيزد و در واقع به جاي مبارزه با عوامل جرم ،مبارزه با مجرم در دستور كار قرار مي گيرد. روشي كه تجربه نشان داده است در جهت كاهش ناهنجارها چندان مثمر ثمر نيست و آنچه تمامي انديشمندادن بر آن اتفاق نظر دارند اين است كه بر سياست هاي پيشگيرانه تاكيد شود. يعني با شناسايي عوامل بروز جرم و شرايط تسهيل كننده ارتكاب رفتارهاي ناهنجار و حذف يا كاهش اثرات آنها از بروز جرم پيشگيري مي شود. از آنجا كه بيشتر ناهنجارها و جرايم در شهرها  اتفاق مي افتد وظيفه برنامه ريزي شهري مي باشد كه به عنوان علم هدايت نحوه رشد شهرها و ساماندهي محيط هاي فيزيكي ،اجتماعي و .... در بهبود شرايط زندگي و افزايش ايمني و سلامي اجتماعي شهرها با اين مشكل برخورد نمايد.

....................................................................................................................................... 

ضرورت و اهميت تحقيق :

 همانطور كه اشاره شد افزايش آمار بي رويه جرم و جنايت در سطح جهان ، جامعه بشري را از لحاظ اقتصادي ، جتماعي،فرهنگي، امنيتي و ..... به شدت تهديد مي كند. اين امر در كشور ما نيز به موازات شهرنشيني و رشد شهرها، ما را با مشكلات مختلفي درگير ساخته است.اين پژوهش گامي نو در جهت كاهش انحرافات اجتماعي در شهرها ست كه قصد دارد، ارائه روش ها و الگوهاي مناسب در صدد حل اين معضل اجتماعي در شهرها برآيد.

.................................................................................................................................. 

اهداف تحقيق :

 مهم ترين هدف پژوهش حاضر برخورد علمي و عملي  از نظر برنامه ريزي شهري برابي حل معضل مذكور مي باشد و هدف هاي جزيي:

1.  برنامه ريزي مناسب محيط هاي شهري

2.  كاهش فرصت هاي جرم و جنايت در سطح شهرها

3.  افزايش امنيت و آسايش روحي و رواني عمومي در سطح شهرها و ارتقاء كيفيت زندگي شهروندان

3. آشنا ساختن اعضاء جامعه با جنبه هاي كاربردي علم برنامه ريزي كاربري اراضي شهري در حل مشكلات شهري به ويژه پيشگيري از جرم و جنايت

 ..................................................................................................................................

فرضيات  تحقيق :

-  فقدان سيما ومنظر شهري مناسب ومطلوب شهرها در افزايش ميزان جرايم نقش داشته است

-  عدم شناسايي جايگاه روانشناسي محيط در معماري و شهرسازي  كشور ايران

-  عدم وجود الگوهاي مناسب ( طراحي ، برنامه ريزي ، بهسازي ) سازگار با فرهنگ شهرهاي اسلامي در طراحي هاي فضاهاي شهري باعث افزايش جرايم مي شود

-  فقدان ارتباط  مناسب بين توزيع ، تراكم و تمركز كاربري هاي شهري در افزايش يا كاهش جرايم موثر ميباشد.

- عدم شناسايي جايگاه و نقش  برنامه ريزي شهري در ايجاد فضاهاي مطلوب شهري در  ارتقاء رفتارهاي مطلوب 

 ................................................................................................................................

سوالات تحقيق :

 -  آيا تراكم و تمركز كاربري هاي تجاري و خدماتي و ...... در بخش مركزي شهرها در افزايش وقوع جرم موثر بوده است؟

-  آيا بين تعداد مراكز انتظامي در سطح شهرها و چگونگي توزيع فضايي و نحوه مكان يابي آنها و ميزان وقوع جرم رابطه اي وجود دارد؟

-  آيا برنامه ريزي شهري توانسته است نقش و جايگاه خود را در پيشگيري از جرايم وآسيب هاي آن ايفا نمايد ؟

 ..................................................................................................................................

پيشينه تحقيق :

 مطالعه تاثير مكان بر رفتار انسان پيشينه اش به قبل از ميلاد مي رسد.تحقيقات نسبتا زيادي در اواخر قرن 19و20 انجام گرفته و نظريات و تئوري هاي مختلفي ارايه شده است و در اين ميانكشورهاي اروپايي و كشور ايالات متحده امريكا پيشقدم بوده اند. در كشورهاي ايران تعداد تحقيقات به بيش از اانگشتان دست نمي رسد و شايد مهم ترين آنها پژوهش آقاي كلانتري در سال 1380 در مورد نقش محيط جغرافيايي در وقوع جرم و قاچاق موارد مخدر در تهران باشد. بقراط و ارسطو ، ساموئل لينگ، منتسكيو تاكيد داشتند كه محيط جغرافيايي در وضعيت جسماني و رواني  اثر فراواني دارد. اكولوژيست هاي شيكاگو مانند رابرت پارك ، برگي مك لي نشان دادند كه بالاترين نوع جرايم بزهكاري در مركز شهر و بخش تجاري به وقوع      مي پيونند بعضي از نظريه پردازان معتقدند كه با دور شدن از بخش مركزي شهر از رقم جرايم كاسته مي شود و بعضي معتقدند كه پنجره هاي شكسته، آشفتگي ظاهري محيط و بي نظمي هاي فيزيكي باعث جذب مجرمين مي شود.

 ....................................................................................................................................

   مفاهيم و واژه ها :

 ....................................................................................................................................

-         جرم:

در يك تعريف كوتاه ، به معني ترك فعل انسان است كه جامعه آن را به دليل اختلال در نظم اجتماعي به قيد ضمانت اجراي كيفري منع كرده است ( اردبيلي 1379 ص19)

-         جرم شناسي :

پديده بزهكاري ،عوامل يا اوضاع و احوال و مقتضيات فردي و اجتماعي و محيطي كه در بروز رقتار جنايي و حالت عمومي تبهكاري اثر داشته و يا در آن سهيم بوده است را بررسي مي كند (دانش 1366ص 11)

-         عوامل برهكاري:

به دو گروه عوامل ارثي و اكتسابي تقسيم مي شود

1. عوامل ارثي:

 با خود آورده هايي است كه كودك از پدر و مادر و نياكان خود گرفته و هنگام زادن با خود به دنيا آورده است.

2. عوامل اكتسابي :

 شخصيت انسان سبب مي شود پاره اي ازاستعداد هاي  با لقوه  ارثي فراهم گردد. واكنش هاي ناخودآگاه و آگاه انسان نسبت به محرك هاي خارجي و يا اطزافيان خود بستگي تام به ساختار شخصيتي او دارد.

-         مجرم :

به كسي اطلاق مي شود كه مرتكب جنايت يا يكي از جرايم تصريح شده در قانون شود و به موجب مقرارت براي آن عمل مجازات تعيين شده باشد.

و ...

نويسنده :محمد آسيابي

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: